Wereldwijd staat de bouwsector onder enorme druk om te presteren, terwijl de sector gebukt gaat onder zware uitdagingen. Een tekort aan arbeidskrachten en stagnerende productiviteit bedreigen de realisatie van zowel economische als maatschappelijke doelstellingen, zoals de bouw van voldoende woningen en het behalen van klimaatdoelstellingen. Dat de bouw niet de enige sector met een productiviteitsprobleem is, bleek onlangs bij monde van Mario Draghi. Volgens de voormalig ECB-voorzitter loopt het voortbestaan van de EU zelfs gevaar als de productiviteit over alle sectoren heen niet snel verbetert.
De bouwsector is wereldwijd een belangrijke motor van economische activiteit. In 2023 was de sector goed voor 7% van de wereldwijde output, met een geschatte waarde van 13 biljoen dollar. Naar verwachting zal deze waarde tegen 2040 groeien naar 22 biljoen dollar, wat neerkomt op een jaarlijkse groei van 3,2%. Dit groeitempo is vergelijkbaar met dat van de afgelopen decennia, al heeft deze groei voornamelijk plaatsgevonden in China, en in iets mindere mate in de Verenigde Staten en Europa.
Maar hoe staat het ervoor in Nederland? Hoewel de arbeidsproductiviteit in de Nederlandse bouwsector op een redelijk niveau ligt, blijft de groei hiervan achter vergeleken met andere Europese landen. Tussen 2012 en 2022 groeide de productiviteit in Nederland met slechts 5,3%, terwijl het EU-gemiddelde op 9,6% lag. Dit toont aan dat Nederland op het gebied van bouwproductiviteit minder snel vooruitgaat dan veel van zijn Europese buren.
De bouw onder druk door externe factoren
De stagnatie in productiviteitsgroei is echter niet alleen te wijten aan interne factoren binnen de sector. De bouw heeft de afgelopen jaren te maken gehad met een combinatie van complexe omgevingsfactoren. Zo hebben economische uitdagingen zoals inflatie, maar ook milieukwesties rondom stikstof en CO2 een grote impact gehad op de sector. Bovendien heeft politiek rumoer, waaronder tegenstrijdige overheidsmaatregelen en regelgeving, de bouw verder onder druk gezet.
Hoewel deze factoren een remmende werking hebben op de groei van de sector, is er een nog fundamenteler probleem waar de Nederlandse bouw momenteel tegenaan loopt: de enorme groei in de vraag naar woningen. De vraag stijgt zo snel dat de sector, met zijn huidige productiviteitsniveau, simpelweg niet in staat is om deze bij te houden. Dit resulteert in een mismatch tussen vraag en aanbod, wat verdere economische druk veroorzaakt.
Reactie van de bouwsector
Ondanks deze uitdagingen laat de bouwsector zien dat zij zich aanpast aan de veranderende omstandigheden. Uit ons onderzoek, zoals beschreven in de laatste editie van het Jaarrapport Nederland, blijkt dat bedrijven in de bouwsector hun marketing- en waardestrategieën aanpassen om relevant te blijven. Met behulp van het waardemodel van Treacy en Wiersema is te zien dat steeds meer bouwbedrijven kiezen voor de strategie van ‘customer intimacy’. Dit betekent dat ze zich richten op het creëren van hechte, langdurige relaties met klanten door hun behoeften centraal te stellen en maatwerk te leveren.
De snelle veranderingen in de markt vereisen niet alleen aanpassingen van bouwbedrijven zelf, maar ook van hun klanten. Bouwbedrijven beseffen dat het betrekken van klanten bij hun strategie cruciaal is, vooral in het licht van maatschappelijke vraagstukken zoals duurzaamheid. Dit klantgerichte perspectief is een belangrijke stap vooruit voor de sector, omdat het helpt om de uitdagingen van vandaag om te zetten in kansen voor de toekomst.
Conclusie
De Nederlandse bouwsector staat onder druk door zowel interne als externe factoren, met name de mismatch tussen de groeiende vraag naar woningen en de relatief lage productiviteitsgroei. Toch tonen bouwbedrijven veerkracht door hun strategieën aan te passen en klanten meer te betrekken. Door in te zetten op customer intimacy en duurzaamheid speelt de sector in op de veranderende markt, wat mogelijk kan helpen om de huidige uitdagingen het hoofd te bieden en toekomstige groei te bevorderen.
BouwKennis Jaarrapport 2024
Productiviteit is uiteraard maar een van de vele macro-economische aspecten die impact hebben op jouw organisatie. Daarom neemt BouwKennis de belangrijkste hiervan in elk Jaarrapport onder de loep. In het onlangs gepubliceerde BouwKennis Jaarrapport 2024 gaan we onder andere nader in op het woningtekort, de ontwikkelingen op het gebied van industrieel bouwen (prefab/modulair), de bouwkosten- en omzetontwikkelingen, duurzaamheid en de toepassing van technologieën als AI, ML en IoT. Deze analyses worden in het Jaarrapport aangevuld met onder andere productie- en prognosecijfers voor de woning- en utiliteitsbouw, marktsegmenten en opdrachtgevers, bedrijfseconomische prestaties van de bouwkolom, strategische positionering en marketingbeleid.
Heb je interesse in het BouwKennis Jaarrapport Nederland, maar heb je nog geen abonnement? Of heb je heel andere vragen? Neem dan gerust contact met ons op via info@bouwkennis.nl of tel. 010-206 6996
